FNV MOOI: Kappersbranche volop in ontwikkeling
Resultaten nieuw onderzoek over kappers en de branche
Groot onderzoek laat zien dat de kappersbranche volop in ontwikkeling is. De branche beslaat zo’n 25.000 bedrijven. Ruim driekwart van de bedrijven zijn zelfstandigen zonder personeel (zzp), de zzp’ers in een bedrijfspand groeiden ten opzichten van 2013 met 3.600 het snelst. Met 96% heeft het merendeel van de werknemers de vakopleiding afgemaakt, 87% heeft een vakdiploma MBO 3 of hoger en driekwart volgde het afgelopen jaar bij- en nascholingscursussen. De baankansen voor de nieuwe generatie werknemers zijn overwegend positief, de vraag naar pas gediplomeerde kappers zal in de toekomst stijgen. Wel zal een deel op een lager niveau moeten starten dan het niveau waar zij voor zijn opgeleid.
Branche Platform Kappers (FNV MOOI, ANKO en CNV Vakmensen) heeft onafhankelijk onderzoeksbureau Panteia opdracht gegeven om onderzoek te doen naar de huidige ontwikkelingen in de kappersbranche. Voor FNV MOOI zijn enkele extra vragen toegevoegd. Eerder onderzoek stamde uit 2013. Het onderzoek werd uitgevoerd onder bedrijven (met en zonder personeel), werknemers, leerlingen, scholieren en consumenten.
Reactie voorzitter FNV MOOI op resultaten
FNV MOOI voorzitter Marga Patijn: “De uitkomsten zijn zowel interessant als relevant, de meest opvallende zaken uit dit onderzoek zijn voor ons:
- De grote groei van de zzp’er die vanuit een bedrijfspand werkt. Dit samen met de groei van de gemiddelde omzetraming van €27.000 (2013: €21.200) en groei van het percentage zzp’ers dat fulltime werkt (van 36% naar 41%), concludeert FNV MOOI dat de groep zelfstandigen zich verder professionaliseert.
- Verder ziet FNV MOOI dat een werknemer zeer loyaal is, hard werkt en hart voor het vak heeft. Haast iedereen heeft de vakopleiding afgemaakt (96%), 87% op MBO 3 of hoger en driekwart van de werknemers volgt na de opleiding bij- en nascholing. En dit allemaal terwijl er niet heel veel verdiend wordt in de kappersbranche, lonen liggen dicht bij het minimum. Zeker voor jongeren.
- Jammer vindt FNV MOOI het dat de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL stage) verder terrein wint ten opzichte van Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL werkend leren). Hierdoor verdwijnt er voor de nieuwkomers in de branche werkgelegenheid in de eerste jaren van hun loopbaan en dit in een branche waar maar zeer weinigen de pensioenleeftijd halen. De gemiddelde verblijfsduur in de branche is volgens dit onderzoek 17 jaar.
- Verder is het mooi dat de werkgelegenheid toeneemt en de klant zeer tevreden is.
- Jammer van dit onderzoek is dat wij niet goed in beeld hebben kunnen krijgen hoe het met de groei bij de ketenbedrijven zit terwijl je natuurlijk graag exacter wilt weten welke positie zij innemen ten opzichte van het midden segment. Zeker omdat wij net als in het verleden nog steeds waarnemen dat de ketens groeien.
- FNV MOOI heeft nog wat extra onderzoeksvragen laten toevoegen. Daaruit blijkt onder andere dat werkgevers op bepaalde punten niet zo erg verschillen van zzp’ers. Zo antwoorden zowel een groot deel van de zzp’ers (61%) als een substantieel deel van de bedrijven met personeel (44%) dat zij geen voorzieningen voor zichzelf hebben getroffen voor ziekte en/of arbeidsongeschiktheid."
Stijging aantal zzp’ers in bedrijfspand toont verdere professionalisering van deze groep aan
Het totaal aantal bedrijven in de branche is ten opzichte van 2013 toegenomen met 6.200. Van de drie bedrijfstypen zonder personeel is de zzp’er in een bedrijfspand met 3.600 het hardst gestegen ten opzichte van 2013. Bij bedrijven met personeel is de categorie met een omzet lager dan €175.000 het meest vertegenwoordigd (17% van het totaal aantal bedrijven) en 6% van de bedrijven met personeel heeft een omzet hoger dan €175.000. Bedrijven met personeel hebben een gemiddelde omzetraming van €159.000 (2013: €189.000), bedrijven zonder personeel een gemiddelde omzetraming van €27.000 (2013: €21.200). Vier op de vijf ondernemers in de kappersbranche is vrouw. De mediaan (ofwel doorsnee) van de leeftijd waarop een ondernemer zijn of haar bedrijf start is 30 jaar.
Hard werkende werknemers met hart voor het vak
Van de werknemers werkt 88% niet fulltime. Het merendeel van de kappers had positieve beweegredenen om kapper te worden, werkt gemiddeld 17 jaar in de kappersbranche en heeft dan 5,3 verschillende functies bekleed. De belangrijkste reden om van werkgever te wisselen is omdat het werk bij de oude werkgever niet meer leuk was.
Ondanks dat werknemers het vak soms tot regelmatig als lichamelijk zwaar ervaren (95%), het salaris en de carrièremogelijkheden het minst waarderen (respectievelijk met een rapportcijfer van 5,9 en een 6,3), 62% het afgelopen jaar het brutoloon niet zag stijgen en ze de werkdruk als (zeer) hoog ervaren (62%), associëren zij hun vak het meest met de termen klantvriendelijkheid, maakt mensen mooi en verzorgend en geven ze gemiddeld een 7,3 als totaaloordeel voor hun werk.
De meeste werknemers zijn van mening dat de cao Kappers in hun salon wordt nageleefd. Het niet uitbetalen van vergoedingen voor overwerk (55%) en het niet naleven van ARBO/gezond werken (54%), zijn de meest genoemde punten van werknemers betreffende het niet naleven van de cao in hun salon. Bijna twee derde van de werknemers heeft het afgelopen jaar training binnen de salon gevolgd. Gemiddeld is daar 20,5 uur aan besteed. Van de werknemers die meer dan 10 trainingsavonden hebben gehad het afgelopen jaar, geeft 87% aan de extra uren niet uitbetaald te krijgen. Het gaat hierbij gemiddeld om 48 uur overwerk dat niet is uitbetaald.
De nieuwe generatie kappers
De baankansen voor de nieuwe generatie kappers zijn overwegend positief. De vraag naar pas gediplomeerde kappers zal in de toekomst stijgen door economische ontwikkelingen. Tegelijkertijd wordt de uitstroom uit het arbeidsproces wat gedempt door een afname van de uittreding van werknemers.
De Beroeps Opleidende Leerweg (BOL stage) wint verder terrein ten opzichte van Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL werkend leren). Het aantal kappersleerlingen op MBO 2 is de afgelopen jaren gedaald, terwijl het aantal op MBO 3 juist is gestegen. Hoewel de kans op werk na de opleiding groot is, is de verwachting dat jongeren met een MBO niveau 3 opleiding vaker moeten starten met een baan op niveau 2.
Consument zeer te spreken en tevreden over de kapper
Consumenten zijn zeer positief ten aanzien van de (eigen) kapper, de tevredenheid is (zeer) hoog en ruim 75% geeft een 8 of hoger voor het laatste kappersbezoek. Er sprake van een hoge loyaliteit; 44% gaat al langer dan 5 jaar naar de huidige kapper. Bijna de helft van de consumenten gaat een keer in de 5 á 7 weken naar de kapper. Het gemiddelde bedrag dat bij het laatste bezoek aan de kapper is betaald is €27,67, wel betalen vrouwen gemiddeld bijna twee keer zoveel als mannen.
